一、复数
线性代数的完整一定要包含复数
z
=
x
+
i
y
z=x+iy
z=x+iy,即使矩阵是实矩阵,它的特征值和特征向量也常常是复的。例如:
2
×
2
2\times2
2×2 的旋转矩阵有复特征向量
x
=
(
1
,
i
)
\boldsymbol x=(1,i)
x=(1,i) 和
x
‾
=
(
1
,
−
i
)
\overline{\boldsymbol x}=(1,-i)
x=(1,−i).
我们先从虚数(imaginary number)
i
i
i 开始,我们都知道
x
2
=
−
1
x^2=-1
x2=−1 没有实数解,当对一个实数开平方时,结果不可能是负的。我们将
x
2
=
−
1
x^2=-1
x2=−1 的解记为
i
i
i(电气工程师称为
j
j
j). 虚数遵循常规的加法和乘法运算,只有一点不同,那就是将
i
2
\pmb{i^2}
i2 替换为
−
1
\pmb{-1}
−1.
本节的内容均来自于
i
2
=
−
1
i^2=-1
i2=−1 和
e
2
π
i
=
1
e^{2πi}=1
e2πi=1.
一个复数(complex number),以 3 + 2 i 3+2i 3+2i 为例,它是由实数(3)加上一个虚数(2i)组成。加法是分开处理实部和虚部,乘法需要用到 i 2 = − 1 i^2=-1 i2=−1: 加法 : ( 3 + 2 i ) + ( 3 + 2 i ) = 6 + 4 i 乘法 : ( 3 + 2 i ) ( 1 − i ) = 3 + 2 i − 3 i − 2 i 2 = 5 − i \begin{array}{rl}\pmb{加法}:&\color{blue}(3+2i)+(3+2i)=6+4i\\\pmb{乘法}:&\color{blue}(3+2i)(1-i)=3+2i-3i-2i^2=5-i\end{array} 加法:乘法:(3+2i)+(3+2i)=6+4i(3+2i)(1−i)=3+2i−3i−2i2=5−i
将
3
+
i
3+i
3+i 和
1
−
i
1-i
1−i 相加,结果是
4
4
4,实数部分
3
+
1
3+1
3+1 和虚数部分
i
−
i
i-i
i−i 分开计算,它对应于将向量
(
3
,
1
)
(3,1)
(3,1) 和
(
1
,
−
1
)
(1,-1)
(1,−1) 相加得到
(
4
,
0
)
(4,0)
(4,0).
(
1
+
i
)
2
(1+i)^2
(1+i)2 是
1
+
i
1+i
1+i 乘
1
+
i
1+i
1+i,我们运用规则得到了一个惊喜的结果
2
i
2i
2i:
(
1
+
i
)
(
1
+
i
)
=
1
+
i
+
i
+
i
2
=
2
i
(1+i)(1+i)=1+i+i+i^2=2i
(1+i)(1+i)=1+i+i+i2=2i在复平面(complex plane)内,
(
1
+
i
)
(1+i)
(1+i) 对应的角度(辐角)是
45
°
45°
45°,它与向量
(
1
,
1
)
(1,1)
(1,1) 类似,将
(
1
+
i
)
(1+i)
(1+i) 平方后得到
2
i
2i
2i,角度也翻倍到
90
°
90°
90°,如果再次平方,结果是
(
2
i
)
2
=
−
4
(2i)^2=-4
(2i)2=−4,此时角度也再次翻倍为
180
°
180°
180°,它指向负实轴方向。
实数
a
a
a 可以看成一个复数
z
=
a
+
b
i
z=a+bi
z=a+bi,只不过虚部为零:
b
=
0
b=0
b=0.
实部
real part
是
a
=
Re
(
a
+
b
i
)
虚部
imaginary part
是
b
=
Im
(
a
+
b
i
)
\pmb{实部\, \textrm{real part}}\, 是\kern 7pta=\textrm{Re}(a+bi)\kern 20pt\pmb{虚部\,\textrm{imaginary part}\,}是\kern 7ptb=\textrm{Im}(a+bi)
实部real part是a=Re(a+bi)虚部imaginary part是b=Im(a+bi)
二、复平面
复数对应平面中的点:实数点在
x
x
x 轴上,纯虚数点在
y
y
y 轴上,复数
3
+
2
i
\pmb{3+2i}
3+2i 对应点的坐标是
(
3
,
2
)
\pmb{(3,2)}
(3,2). 数字零,就是
0
+
0
i
0+0i
0+0i,它位于原点。
复数的加法和减法就像平面中向量的加法和减法一样,实部和虚部的加减分开计算,和向量的加减一样是首尾相连。除了可以将复数相乘而向量无法相乘外,复平面
C
1
\textrm{\pmb C}^1
C1 就如同通常的二维平面
R
2
\textrm{\pmb R}^2
R2.
下面是一个重要概念:
3
+
2
i
\pmb{3+2i}
3+2i 的复共轭(complex conjugate)是
3
−
2
i
\pmb{3-2i}
3−2i,
z
=
1
−
i
z=1-i
z=1−i 的复共轭是
z
‾
=
1
+
i
\overline z=1+i
z=1+i. 一般的
z
=
a
+
b
i
z=a+bi
z=a+bi 的复共轭是
z
‾
=
a
−
b
i
\overline z=a-bi
z=a−bi.(共轭可以用
z
\pmb z
z 上加上横线或星号来表示:
z
‾
=
z
∗
\pmb{\overline z=z^*}
z=z∗.)
z
z
z 和
z
‾
\overline z
z 的虚部有相反的符号。在复平面内,
z
‾
\overline z
z 和
z
z
z 所对应的点关于实轴对称。
两个很有用的结论:我们将复共轭
z
‾
1
\pmb{\overline z_1}
z1 和
z
‾
2
\pmb{\overline z_2}
z2 相乘,得到
z
1
z
2
\pmb{z_1z_2}
z1z2 的共轭。将复共轭
z
‾
1
\overline z_1
z1 和
z
‾
2
\overline z_2
z2 相加,得到
z
1
+
z
2
z_1+z_2
z1+z2 的共轭。即
z
‾
1
z
‾
2
=
z
1
z
2
‾
z
‾
1
+
z
‾
2
=
z
1
+
z
2
‾
\overline z_1\overline z_2=\overline{z_1z_2}\kern 20pt\overline z_1+\overline z_2=\overline{z_1+z_2}
z1z2=z1z2z1+z2=z1+z2例如:
z
‾
1
+
z
‾
2
=
(
3
−
2
i
)
+
(
1
+
i
)
=
4
−
i
.
就是
z
1
+
z
2
=
4
+
i
的共轭
z
‾
1
×
z
‾
2
=
(
3
−
2
i
)
×
(
1
+
i
)
=
5
+
i
.
就是
z
1
×
z
2
=
5
−
i
的共轭
\begin{array}{ll}\pmb{\overline z_1+\overline z_2}=(3-2i)+(1+i)=\pmb{4-i}.&就是\kern 3ptz_1+z_2=\pmb{4+i}\kern 3pt的共轭\\\pmb{\overline z_1\times\overline z_2}=(3-2i)\times(1+i)=\pmb{5+i}.&就是\kern 3ptz_1\times z_2=\pmb{5-i}\kern 3pt的共轭\end{array}
z1+z2=(3−2i)+(1+i)=4−i.z1×z2=(3−2i)×(1+i)=5+i.就是z1+z2=4+i的共轭就是z1×z2=5−i的共轭加法和乘法正好是线性代数所需要的。当
A
A
A 是实矩阵时,两边同时取
A
x
=
λ
x
A\boldsymbol x=\lambda\boldsymbol x
Ax=λx 的共轭,将得到另一个特征值
λ
‾
\overline \lambda
λ 和特征向量
x
‾
\overline{\boldsymbol x}
x:
特征值
λ
和
λ
‾
如果
A
x
=
λ
x
且
A
是实矩阵,则
A
x
‾
=
λ
‾
x
‾
(
9.1.1
)
{\color{blue}特征值}\kern 5pt\pmb\lambda\kern 5pt{\color{blue}和}\kern5pt\pmb{\overline\lambda}\kern 15pt{\color{blue}如果\kern 3ptA\boldsymbol x=}\pmb{\lambda}\boldsymbol x\kern 5pt{\color{blue}且\,A\,是实矩阵,则}\kern 5ptA\overline{\boldsymbol x}=\overline\lambda\overline{\boldsymbol x}\kern 16pt(9.1.1)
特征值λ和λ如果Ax=λx且A是实矩阵,则Ax=λx(9.1.1)将
z
z
z 和它的复共轭
z
‾
\overline z
z 相加或相乘会得到一个特别的结果:
z
+
z
‾
z+\overline z
z+z 或
z
z
‾
z\overline z
zz 总是实数,例如:
z
+
z
‾
为
实数
(
3
+
2
i
)
+
(
3
−
2
i
)
=
6
(
实数
)
z
z
‾
为
实数
(
3
+
2
i
)
×
(
3
−
2
i
)
=
9
−
6
i
+
6
i
−
4
i
2
=
13
(
实数
)
\begin{array}{rl}\pmb{z+\overline z}\,为\,\pmb{实数}&(3+2i)+(3-2i)=6\kern 5pt(实数)\\z\overline z\,为\,\pmb{实数}&(3+2i)\times(3-2i)=9-6i+6i-4i^2=13\kern 5pt(实数)\end{array}
z+z为实数zz为实数(3+2i)+(3−2i)=6(实数)(3+2i)×(3−2i)=9−6i+6i−4i2=13(实数)
z
=
a
+
b
i
z=a+bi
z=a+bi 和它的共轭
z
‾
=
a
−
b
i
\overline{z}=a-bi
z=a−bi 的和是实数
2
a
2a
2a,它们的乘积是实数
a
2
+
b
2
a^2+b^2
a2+b2:
z
乘
z
‾
得到
∣
z
∣
2
=
r
2
(
a
+
b
i
)
(
a
−
b
i
)
=
a
2
+
b
2
(
9.1.2
)
\pmb{z\kern 3pt乘\kern 3pt\overline{z}\kern 3pt得到\kern 5pt|z|^2=r^2}\kern 15pt{\color{blue}(a+bi)(a-bi)=a^2+b^2}\kern 15pt(9.1.2)
z乘z得到∣z∣2=r2(a+bi)(a−bi)=a2+b2(9.1.2)下面是求非零复数的倒数
1
z
\dfrac{1}{z}
z1. 如何计算
1
1
1 除以
a
+
b
i
a+bi
a+bi 呢?最好的方法是先乘
z
‾
z
‾
=
1
\dfrac{\overline z}{\overline z}=1
zz=1,乘积
z
z
‾
=
a
2
+
b
2
z\overline z=a^2+b^2
zz=a2+b2 在分母上:
1
a
+
b
i
=
1
a
+
b
i
a
−
b
i
a
−
b
i
=
a
−
b
i
a
2
+
b
2
1
3
+
2
i
=
1
3
+
2
i
3
−
2
i
3
−
2
i
=
3
−
2
i
13
{\color{blue}\dfrac{1}{a+bi}}=\dfrac{1}{a+bi}\dfrac{a-bi}{a-bi}={\color{blue}\dfrac{a-bi}{a^2+b^2}}\kern 12pt\frac{1}{3+2i}=\dfrac{1}{3+2i}\dfrac{3-2i}{3-2i}=\dfrac{3-2i}{13}
a+bi1=a+bi1a−bia−bi=a2+b2a−bi3+2i1=3+2i13−2i3−2i=133−2i当
a
2
+
b
2
=
1
a^2+b^2=1
a2+b2=1 时,这表明
(
a
+
b
i
)
−
1
(a+bi)^{-1}
(a+bi)−1 就是
a
−
b
i
a-bi
a−bi. 在单位圆上,
1
z
\pmb{\dfrac{1}{z}}
z1 等于
z
‾
\pmb{\overline z}
z. 后面会写成
1
e
i
θ
=
e
−
i
θ
\dfrac{1}{e^{i\theta}}=e^{-i\theta}
eiθ1=e−iθ,使用模长
r
r
r 和辐角
θ
\theta
θ 进行乘除。
三、极形式 r e i θ re^{i\theta} reiθ
∣
z
∣
|z|
∣z∣ 是
a
2
+
b
2
a^2+b^2
a2+b2 的平方根,这个就是复数
z
=
a
+
i
b
z=a+ib
z=a+ib 的绝对值或模(modulus). 平方根
∣
z
∣
|z|
∣z∣ 也写成
r
r
r,因为它是
0
0
0 到
z
z
z 的距离。极形式
r
e
i
θ
\pmb{re^{i\theta}}
reiθ(polor form)中的实数
r
\pmb r
r 给出了复数
z
\pmb z
z 的长度:
z
=
a
+
i
b
的绝对值是
∣
z
∣
=
a
2
+
b
2
,
记为
r
.
z
=
3
+
2
i
的绝对值是
∣
z
∣
=
3
2
+
2
2
,即
r
=
13
\begin{array}{l}z=a+ib\kern 5pt的绝对值是\kern 5pt{\color{blue}|z|=\sqrt{a^2+b^2}},\pmb{记为\kern 4ptr}.\\z=3+2i\kern 5pt的绝对值是\kern 5pt|z|=\sqrt{3^2+2^2},即\kern 4ptr=\sqrt{13}\end{array}
z=a+ib的绝对值是∣z∣=a2+b2,记为r.z=3+2i的绝对值是∣z∣=32+22,即r=13极形式中的另一部分是辐角
θ
\theta
θ.
z
=
5
z=5
z=5 的辐角是
θ
=
0
\theta=0
θ=0,这是因为此时
z
z
z 是正实数。纯虚数
z
=
3
i
z=3i
z=3i 的辐角是
π
2
\dfrac{π}{2}
2π,复数
z
=
−
9
z=-9
z=−9 的辐角是
π
π
π. 当复数平方时,其辐角加倍。 极形式非常适合复数的乘法(对于加法并不适合)。
当模长为
r
r
r 辐角为
θ
\theta
θ 时,由三角学可得到直角三角形的另外两条边。实部(沿着
x
x
x 轴)是
a
=
r
cos
θ
a=r\cos\theta
a=rcosθ,虚部(沿
y
y
y 轴)是
b
=
r
sin
θ
b=r\sin\theta
b=rsinθ,将这两部分结合起来,矩形形式
a
+
i
b
a+ib
a+ib 就变成了极形式
r
e
i
θ
re^{i\theta}
reiθ.
复数 z = a + i b 也就是 z = r cos θ + i r sin θ ,即 r e i θ \pmb{复数\kern 10ptz=a+ib\kern 10pt也就是\kern 10ptz=r\cos\theta+ir\sin\theta,即\kern 3ptre^{i\theta}} 复数z=a+ib也就是z=rcosθ+irsinθ,即reiθ
注: cos θ + i sin θ \pmb{\cos\theta+i\sin\theta} cosθ+isinθ 的绝对值 r = 1 r=1 r=1,这是因为 cos 2 θ + sin 2 θ = 1 \pmb{\cos^2\theta+\sin^2\theta=1} cos2θ+sin2θ=1. 因此 cos θ + i sin θ \cos\theta+i\sin\theta cosθ+isinθ 在半径为 1 1 1 的圆上 —— 单位圆。
【例1】对于
z
=
1
+
i
z=1+i
z=1+i 和它的共轭
z
‾
=
1
−
i
\overline z=1-i
z=1−i,分别求它们的模长
r
r
r 和辐角
θ
\theta
θ.
解:
z
z
z 和
z
‾
\overline z
z 的绝对值是一样的,都是
r
=
1
+
1
=
2
r=\sqrt{1+1}=\sqrt2
r=1+1=2:
∣
z
∣
2
=
1
2
+
1
2
=
2
,
∣
z
‾
∣
2
=
1
2
+
(
−
1
)
2
=
2
|z|^2=1^2+1^2=2,\kern 10pt|\overline z|^2=1^2+(-1)^2=2
∣z∣2=12+12=2,∣z∣2=12+(−1)2=2它们和原点的距离都是
r
=
2
r=\sqrt2
r=2. 那么辐角
θ
\theta
θ 是多少呢?复平面中,复数
1
+
i
1+i
1+i 对应点
(
1
,
1
)
(1,1)
(1,1),辐角是
π
4
\dfrac{π}{4}
4π 弧度或
45
°
45°
45°,余弦值是
1
2
\dfrac{1}{\sqrt2}
21,正弦值是
1
2
\dfrac{1}{\sqrt2}
21,结合
r
r
r 和
θ
\theta
θ,可重新得到
z
=
1
+
i
z=1+i
z=1+i:
r
cos
θ
+
i
r
sin
θ
=
2
(
1
2
)
+
i
2
(
1
2
)
=
1
+
i
r\cos\theta+ir\sin\theta=\sqrt2\Big(\dfrac{1}{\sqrt2}\Big)+i\sqrt2\Big(\dfrac{1}{\sqrt2}\Big)=1+i
rcosθ+irsinθ=2(21)+i2(21)=1+i它的共轭
1
−
i
1-i
1−i 的辐角可以是正值也可以是负值,我们可以取
7
π
4
\dfrac{7π}{4}
47π 弧度即
315
°
315°
315°,也可以反向取一个负角度
−
π
4
-\dfrac{π}{4}
−4π 弧度即
−
45
°
-45°
−45°. 如果
z
\pmb z
z 的辐角是
θ
\pmb\theta
θ,则它的共轭
z
‾
\pmb{\overline z}
z 的辐角是
2
π
−
θ
\pmb{2π-\theta}
2π−θ,也可以是
−
θ
\pmb{-\theta}
−θ.
我们可以自由的对任意辐角加上
2
π
、
4
π
2π、4π
2π、4π 或
−
2
π
-2π
−2π,这是因为绕原点旋转整圈后仍是同一点。这解释了为什么辐角
θ
\theta
θ 有无穷多种选择,通常我们选择
0
0
0 和
2
π
2π
2π 之间的辐角(辐角主值),但是对于共轭复数
z
‾
\overline z
z 的辐角,选择
−
θ
-\theta
−θ 会非常有用。有
1
=
e
0
=
e
2
π
i
1=e^0=e^{2πi}
1=e0=e2πi.
四、幂与乘积:极形式
计算
(
1
+
i
)
2
(1+i)^2
(1+i)2 和
(
1
+
i
)
8
(1+i)^8
(1+i)8 时使用极形式是最快的,
(
1
+
i
)
(1+i)
(1+i) 的极形式中,
r
=
2
r=\sqrt2
r=2,
θ
=
π
4
\theta=\dfrac{π}{4}
θ=4π(或
45
°
45°
45°),绝对值平方得
r
2
=
2
r^2=2
r2=2,辐角加倍得
2
θ
=
π
2
2\theta=\dfrac{π}{2}
2θ=2π(或
90
°
90°
90°),这样就得到了
(
1
+
i
)
2
(1+i)^2
(1+i)2. 对于八次幂,我们需要计算
r
8
r^8
r8 和
8
θ
8\theta
8θ:
(
1
+
i
)
8
r
8
=
2
⋅
2
⋅
2
⋅
2
=
16
,
8
θ
=
8
⋅
π
4
=
2
π
\pmb{(1+i)^8}\kern 20ptr^8=2\cdot2\cdot2\cdot2=16,\kern 5pt8\theta=8\cdot\dfrac{π}{4}=2\pi
(1+i)8r8=2⋅2⋅2⋅2=16,8θ=8⋅4π=2π这表明:
(
1
+
i
)
8
(1+i)^8
(1+i)8 的绝对值是
16
16
16,辐角为
2
π
2\pi
2π,所以
(
1
+
i
)
8
=
16
(1+i)^8=16
(1+i)8=16.
使用极形式计算复数的幂非常简单,复数的乘法也是如此:
z = r ( cos θ + i sin θ ) 的 n 次幂是 z n = r n ( cos n θ + i sin n θ ) ( 9.1.3 ) \pmb{z=r(\cos\theta+i\sin\theta)\kern 5pt的\,n\,次幂是\kern 6pt{\color{blue}z^n=r^n(\cos n\theta+i\sin n\theta)}}\kern 15pt(9.1.3) z=r(cosθ+isinθ)的n次幂是zn=rn(cosnθ+isinnθ)(9.1.3)
此种情况是
z
z
z 乘上它自己,而
z
z
z 乘
z
′
z'
z′ 时,对应的模长相乘且辐角相加:
r
(
cos
θ
+
i
sin
θ
)
⋅
r
′
(
cos
θ
′
+
i
sin
θ
′
)
=
r
r
′
(
cos
(
θ
+
θ
′
)
+
i
sin
(
θ
+
θ
′
)
)
(
9.1.4
)
r(\cos\theta+i\sin\theta)\cdot r'(\cos\theta'+i\sin\theta')=\pmb{rr'}(\cos(\pmb{\theta+\theta'})+i\sin(\pmb{\theta+\theta'}))\kern 10pt(9.1.4)
r(cosθ+isinθ)⋅r′(cosθ′+isinθ′)=rr′(cos(θ+θ′)+isin(θ+θ′))(9.1.4)理解这一结论可以使用三角公式。计算
z
2
z^2
z2 时我们是如何得到辐角
2
θ
2\theta
2θ 的呢?
(
cos
θ
+
i
sin
θ
)
⋅
(
cos
θ
+
i
sin
θ
)
=
cos
2
θ
+
i
2
sin
2
θ
+
2
i
sin
θ
cos
θ
(\cos\theta+i\sin\theta)\cdot(\cos\theta+i\sin\theta)=\cos^2\theta+i^2\sin^2\theta+2i\sin\theta\cos\theta
(cosθ+isinθ)⋅(cosθ+isinθ)=cos2θ+i2sin2θ+2isinθcosθ实部
cos
2
θ
−
sin
2
θ
\cos^2\theta-\sin^2\theta
cos2θ−sin2θ 就是
cos
2
θ
\cos2\theta
cos2θ,虚部
2
sin
θ
cos
θ
2\sin\theta\cos\theta
2sinθcosθ 就是
sin
2
θ
\sin2\theta
sin2θ,这就是 “二倍角公式(doublue angle formulas)”. 这里就证明了
z
z
z 的辐角
θ
\theta
θ 如何变成
z
2
z^2
z2 的辐角
2
θ
2\theta
2θ.
还有另一种方法来理解
z
n
z^n
zn 的计算规则,它使用了一个非常令人惊叹的公式!我们知道
cos
θ
+
i
sin
θ
\cos\theta+i\sin\theta
cosθ+isinθ 的绝对值为
1
1
1,余弦函数可以展开为偶数次幂之和,即
cos
θ
=
1
−
1
2
θ
2
+
1
4
!
θ
4
−
1
6
!
θ
6
+
⋯
\cos\theta=1-\dfrac{1}{2}\theta^2+\dfrac{1}{4!}\theta^4-\dfrac{1}{6!}\theta^6+\cdots
cosθ=1−21θ2+4!1θ4−6!1θ6+⋯,正弦函数展开为奇数次幂之和,即
sin
θ
=
1
−
1
3
!
θ
3
+
1
5
!
θ
5
−
1
7
!
θ
7
+
⋯
\sin\theta=1-\dfrac{1}{3!}\theta^3+\dfrac{1}{5!}\theta^5-\dfrac{1}{7!}\theta^7+\cdots
sinθ=1−3!1θ3+5!1θ5−7!1θ7+⋯. 将这两个级数代入到
cos
θ
+
i
sin
θ
\cos\theta+i\sin\theta
cosθ+isinθ 中,就可以得到关于
e
i
θ
e^{i\theta}
eiθ 的一个美妙的结论:
e
x
=
1
+
x
+
1
2
x
2
+
1
6
x
3
+
⋯
变成了
e
i
θ
=
1
+
i
θ
+
1
2
i
2
θ
2
+
1
6
i
3
θ
3
+
⋯
e^x=1+x+\dfrac{1}{2}x^2+\dfrac{1}{6}x^3+\cdots\kern 10pt变成了\kern 10pte^{i\theta}=1+i\theta+\dfrac{1}{2}i^2\theta^2+\frac{1}{6}i^3\theta^3+\cdots
ex=1+x+21x2+61x3+⋯变成了eiθ=1+iθ+21i2θ2+61i3θ3+⋯再用
−
1
-1
−1 代替
i
2
i^2
i2,可得
e
i
θ
=
1
+
i
θ
−
1
2
θ
2
−
1
6
i
θ
3
+
⋯
e^{i\theta}=1+i\theta-\dfrac{1}{2}\theta^2-\dfrac{1}{6}i\theta^3+\cdots
eiθ=1+iθ−21θ2−61iθ3+⋯. 所以这个复数
e
i
θ
\pmb{e^{i\theta}}
eiθ 就是
cos
θ
+
i
sin
θ
\pmb{\cos\theta+i\sin\theta}
cosθ+isinθ:
欧拉公式 e i θ = cos θ + i sin θ 得出 z = r cos θ + i r sin θ = r e i θ ( 9.1.5 ) \pmb{欧拉公式}\kern 15pt{\color{blue}e^{i\theta}=\cos\theta+i\sin\theta}\kern 10pt得出\kern 10pt{\color{blue}z=r\cos\theta+ir\sin\theta=re^{i\theta}}\kern 18pt(9.1.5) 欧拉公式eiθ=cosθ+isinθ得出z=rcosθ+irsinθ=reiθ(9.1.5)
当
θ
\theta
θ 是特殊值
2
π
2π
2π 时,得
cos
2
π
+
i
sin
2
π
=
1
\cos2\pi+i\sin2π=1
cos2π+isin2π=1,那么有无穷级数
e
2
π
i
=
1
+
2
π
i
+
1
2
(
2
π
i
)
2
+
⋯
=
1
e^{2πi}=1+2πi+\dfrac{1}{2}(2πi)^2+\cdots=1
e2πi=1+2πi+21(2πi)2+⋯=1.
现在计算
e
i
θ
e^{i\theta}
eiθ 乘
e
i
θ
′
e^{i\theta'}
eiθ′,它们有相同的底数,则指数相加,即辐角相加(如 Figure 9.2a):
e 2 ⋅ e 3 = e 5 e i θ ⋅ e i θ = e 2 i θ e i θ ⋅ e i θ ′ = e i ( θ + θ ′ ) \begin{array}{}\color{blue}e^2\cdot e^3=e^5&&\color{blue}e^{i\theta}\cdot e^{i\theta}=e^{2i\theta}&&\color{blue}e^{i\theta}\cdot e^{i\theta'}=e^{i(\theta+\theta')}\end{array} e2⋅e3=e5eiθ⋅eiθ=e2iθeiθ⋅eiθ′=ei(θ+θ′)
幂 ( r e i θ ) n = r n e i n θ (re^{i\theta})^n=r^ne^{in\theta} (reiθ)n=rneinθ,当 r = 1 r=1 r=1 时, r n = 1 r^n=1 rn=1,这些幂都在单位圆上。则我们可以找到 n n n 个不同的复数,它们的 n n n 次幂均为 1 1 1:
令 w = e 2 π i / n ,则 1 , w , w 2 , ⋯ , w n − 1 的 n 次幂均等于 1. \pmb{令\kern 4pt{\color{blue}w=e^{2\pi i/n}},则\kern 3pt1,w,w^2,\cdots,w^{n-1}\,的\,n\,次幂均等于\,1.} 令w=e2πi/n,则1,w,w2,⋯,wn−1的n次幂均等于1.
这些就是 “ 1 1 1 的 n n n 次方根( n n nth roots of 1 1 1)”,它们是方程 z n = 1 z^n=1 zn=1 的解,将整个圆周 2 π 2π 2π 进行了 n n n 等分,并等距的分布在单位圆上,如 Figure 9.2b 所示。将它们的辐角乘 n n n,就得到了 n n n 次幂,即 w n = e 2 π i = 1 w^n=e^{2πi}=1 wn=e2πi=1,同样 ( w 2 ) n = e 4 π i = 1 (w^2)^n=e^{4\pi i}=1 (w2)n=e4πi=1,每个 n n n 次方根的 n n n 次幂都相当于沿着单位圆旋转到 1 1 1.
这些
1
1
1 的
n
n
n 个
n
n
n 次方根对信号处理非常关键,离散傅里叶变换(Discrete Fourier Transform)使用了
w
=
e
2
π
i
w=e^{2πi}
w=e2πi 和它的幂。快速傅里叶变换(Fast Fourier Transform)将一个向量(信号)分解为
n
n
n 个频率。
五、主要内容总结
- 将 a + i b a+ib a+ib 与 c + i d c+id c+id 相加就如 ( a , b ) + ( c , d ) (a,b)+(c,d) (a,b)+(c,d). 做乘法时使用 i 2 = − 1 i^2=-1 i2=−1.
- z = a + b i = r e i θ z=a+bi=re^{i\theta} z=a+bi=reiθ 的共轭是 z ‾ = z ∗ = a − b i = r e − i θ \overline z=z^*=a-bi=re^{-i\theta} z=z∗=a−bi=re−iθ.
- z z z 乘 z ‾ \overline z z 就是 r e i θ re^{i\theta} reiθ 乘 r e − i θ re^{-i\theta} re−iθ,结果是 r 2 = ∣ z ∣ 2 = a 2 + b 2 r^2=|z|^2=a^2+b^2 r2=∣z∣2=a2+b2(实数).
- 使用极形式 z = r e i θ z=re^{i\theta} z=reiθ 进行复数的幂和乘积运算十分方便,模长 r r r 相乘而辐角 θ \theta θ 相加。