【深度学习】计算机视觉(CV)-图像分类-ResNet(Residual Network,残差网络)

ResNet(Residual Network,残差网络)是一种深度卷积神经网络(CNN)架构,由 何恺明(Kaiming He)等人 在 2015 年提出,最初用于 ImageNet 竞赛,并在分类任务上取得了 冠军。ResNet 的核心思想是残差学习(Residual Learning),它通过跳跃连接(Skip Connections) 解决了深度神经网络训练中的梯度消失和梯度爆炸问题,使得非常深的网络(如 50 层、101 层甚至 152 层)仍能有效训练。


1. ResNet 主要特点

(1) 残差块(Residual Block)

  • 传统神经网络直接学习 输入 → 输出 的映射,ResNet 通过 "跳跃连接" 让网络学习 残差(Residual)

    y = F(x) + x

    其中:

    • x 是输入
    • F(x) 是卷积层等变换
    • y 是输出
    • 核心思想:学习残差 F(x) 而不是直接学习 y,使得梯度更容易传播,缓解梯度消失问题。

(2) 跳跃连接(Skip Connection)

  • 直接将输入 x 加到输出 F(x) 上,让梯度可以绕过多个层传播,避免梯度消失问题。
  • 这样,即使某些层的学习效果不好,也不会影响整体信息的传递,保持网络的稳定性。

(3) 更深的网络

  • 传统 CNN 过深时容易出现退化问题(网络更深但效果下降),ResNet 通过跳跃连接让更深的网络仍能有效训练(ResNet-50、ResNet-101、ResNet-152)。

2. ResNet 结构

(1) 基本残差块

适用于浅层 ResNet(ResNet-18 / ResNet-34)

  • 2 个 3×3 卷积 组成,并在输入与输出之间添加直接连接

    计算方式:

    y = x + F(x)
    • ReLU 激活函数 在跳跃连接后应用。

(2) 瓶颈残差块(Bottleneck Block)

适用于深层 ResNet(ResNet-50 / ResNet-101 / ResNet-152)

  • 1×1 → 3×3 → 1×1 组合的 3 层卷积 组成:

    • 1×1 卷积 减少维度
    • 3×3 卷积 进行特征提取
    • 1×1 卷积 恢复维度
    • 这样减少计算量,提高效率

3. 经典 ResNet 版本

版本残差块类型网络深度参数量
ResNet-18基本残差块18 层11M
ResNet-34基本残差块34 层21M
ResNet-50瓶颈残差块50 层25M
ResNet-101瓶颈残差块101 层44M
ResNet-152瓶颈残差块152 层60M

4. ResNet 的优势

  • 解决梯度消失问题:跳跃连接让梯度可以直接传递到前面层,不容易消失。
  • 提高训练效率:学习的是残差,而不是完整映射,优化更容易收敛。
  • 可以训练更深的网络:ResNet-152 比 VGG-19 深很多,但计算量更少。
  • 广泛应用:计算机视觉任务,如 图像分类、目标检测、分割(Mask R-CNN)、GAN 等。

5. ResNet 的应用

  • ImageNet 分类任务:ResNet 在 2015 年 ImageNet 竞赛中夺冠
  • 目标检测:YOLO、Faster R-CNN、Mask R-CNN 采用 ResNet 作为骨干网络
  • 医学图像分析:癌症检测、X 光片分析等
  • 视频分析:动作识别、自动驾驶感知系统

6. 代码实现(ResNet-50)

使用 PyTorch 实现 ResNet-50:

import torch
import torch.nn as nn
import torchvision.models as models

# 加载预训练的 ResNet-50
resnet50 = models.resnet50(pretrained=True)

# 查看网络结构
print(resnet50)

运行结果 

ResNet(
  (conv1): Conv2d(3, 64, kernel_size=(7, 7), stride=(2, 2), padding=(3, 3), bias=False)
  (bn1): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
  (relu): ReLU(inplace=True)
  (maxpool): MaxPool2d(kernel_size=3, stride=2, padding=1, dilation=1, ceil_mode=False)
  (layer1): Sequential(
    (0): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(64, 64, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(64, 64, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(64, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
      (downsample): Sequential(
        (0): Conv2d(64, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
        (1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      )
    )
    (1): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(256, 64, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(64, 64, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(64, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
    (2): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(256, 64, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(64, 64, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(64, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
  )
  (layer2): Sequential(
    (0): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(256, 128, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(128, 128, kernel_size=(3, 3), stride=(2, 2), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(128, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
      (downsample): Sequential(
        (0): Conv2d(256, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(2, 2), bias=False)
        (1): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      )
    )
    (1): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(512, 128, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(128, 128, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(128, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
    (2): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(512, 128, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(128, 128, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(128, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
    (3): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(512, 128, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(128, 128, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(128, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
  )
  (layer3): Sequential(
    (0): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(512, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(2, 2), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
      (downsample): Sequential(
        (0): Conv2d(512, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(2, 2), bias=False)
        (1): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      )
    )
    (1): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
    (2): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
    (3): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
    (4): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
    (5): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
  )
  (layer4): Sequential(
    (0): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(1024, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(512, 512, kernel_size=(3, 3), stride=(2, 2), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(512, 2048, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(2048, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
      (downsample): Sequential(
        (0): Conv2d(1024, 2048, kernel_size=(1, 1), stride=(2, 2), bias=False)
        (1): BatchNorm2d(2048, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      )
    )
    (1): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(2048, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(512, 512, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(512, 2048, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(2048, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
    (2): Bottleneck(
      (conv1): Conv2d(2048, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn1): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv2): Conv2d(512, 512, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
      (bn2): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (conv3): Conv2d(512, 2048, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
      (bn3): BatchNorm2d(2048, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
      (relu): ReLU(inplace=True)
    )
  )
  (avgpool): AdaptiveAvgPool2d(output_size=(1, 1))
  (fc): Linear(in_features=2048, out_features=1000, bias=True)
)


7. ResNet 进化版本

ResNet 之后,还发展出了多个改进版本:

  • ResNeXt:增加了 组卷积(Group Convolution),提升性能
  • Res2Net:进一步优化特征分解和信息融合
  • HRNet:更适用于高分辨率任务
  • Wide ResNet:减少网络深度,但增加通道数

8. 总结

  • 残差连接 解决梯度消失,使得更深的网络可训练
  • ResNet-50/101/152 在计算机视觉任务中表现出色
  • 跳跃连接 让模型更容易优化,收敛更快
  • 广泛应用于分类、目标检测、医学影像等任务

一句话总结:ResNet 通过残差学习跳跃连接成功训练了超深的神经网络,是计算机视觉领域的里程碑。

评论
添加红包

请填写红包祝福语或标题

红包个数最小为10个

红包金额最低5元

当前余额3.43前往充值 >
需支付:10.00
成就一亿技术人!
领取后你会自动成为博主和红包主的粉丝 规则
hope_wisdom
发出的红包
实付
使用余额支付
点击重新获取
扫码支付
钱包余额 0

抵扣说明:

1.余额是钱包充值的虚拟货币,按照1:1的比例进行支付金额的抵扣。
2.余额无法直接购买下载,可以购买VIP、付费专栏及课程。

余额充值